اگر تغییری در مصرف گاز ایجاد نشود، چه اتفاقی می افتد؟
آوا مسکن: آنچه اکنون در بخش تولید و مصرف گاز کشور درحال وقوع است را می توان در قالب دو اتفاق بطور هم زمان رصد کرد؛ اول اینکه تولید سالانه گاز ثابت بوده یا افزایش ناچیزی خواهد داشت و دوم اینکه بطور مستمر نهضت گازرسانی ادامه دارد و مرتبا به تعداد روستاها و شهرها و مراکز صنعتی و تولیدی و کارخانه های بهره مند از گاز اضافه می شود، اجتناب ناپذیر خواهد بود که کسری تراز در موازنه تولید و مصرف گاز رخ بدهد.
به گزارش آوا مسکن به نقل از ایسنا، دو منبع برای تامین گاز در کشور وجود دارد. منبع اصلی در حقیقت میدان گازی پارس جنوبی است که حدود ۷۰ درصد از گاز مورد نیاز کشور را تامین می کند این رقم بین ۶۸ تا ۷۴ درصد برحسب فصل، ماه، انجام تعمیرات دوره ای، ظرفیت و برنامه تولید تغییر می کند اما رقم ۷۰ درصد تصویر مناسبی از سهم این میدان ارائه می دهد. همین طور ۳۰ درصد از گاز مصرفی کشور نیز از سایر منابع و میدان ها و تاسیسات فراهم می آید.
طبق برآوردها، تولید ایران از پارس جنوبی به سبب افت فشار مخزن با کاهش مواجه خواهد شد که باید در پیش بینی وضعیت آتی گاز کشور مدنظر قرار گیرد. مضافا برای حفظ میزان تولید فعلی حدود ۸۰ درصد از میادین نفتی فعال کشور که در نیمه دوم عمر خود هستند نیاز به تزریق میزان قابل توجهی گاز است تا اثرات منفی افت طبیعی تولید این میادین قدیمی تر خنثی شود.
بنظر می رسد بدون سرمایه گذاری از هر منبع مالی شامل داخلی یا خارجی موضوع حفظ و استمرار تولید از میادین گاز کشور حداقل در کوتاه مدت و میان مدت بسیار دشوار خواهد بود. در حقیقت هرگونه افزایش در تولید گاز نیز به یک معضل بزرگ تبدیل خواهد شد.
قانون مصرف انرژی در کشور وجود دارد اما اجرا نمی شود؛ بدین سبب چهار عامل قیمت، تکنولوژی، فرهنگ و قانون روی میزان مصرف تاثیر دارد و می تواند در وضعیت فعلی به کمک بهبود شیوه های مصرف بیایند. اما در بین این عوامل، یک عامل خاص وجود دارد که می توان با استعانت از آن تا حد قابل قبولی بطور تدریجی به اهداف عالیه بهینه سازی نزدیک شد. اما پیش از طرح این عامل باید به این نکته توجه کرد که اگر شرایط نامطلوب فعلی همچنان ادامه داشته باشد، چه تبعاتی دامنگیر کشور و مردم خواهد شد.
اگر گاز بیشتری به مراکز مولد نظیر کارخانه ها، صنایع، پتروشیمی ها، نیروگاه ها می رسید، نگرانی چندانی وجود نداشت. اما واقعا جای نگرانی است که این گاز به ضرر این بخش های مولد و به نفع بخش های غیرمولد یعنی بخش خانگی اختصاص می یابد. صنایع کشور و همین طور پتروشیمی ها و کارخانه ها همچون نخستین متقاضیانی هستند که گاز طبیعی آنها به عنوان سوخت و خوراک در زمان افزایش مصرف با محدودیت مواجه می شود. برای مثال فقط صنعت پتروشیمی در طول سال قبل حدود ۲۰ میلیارد دلار ارزش افزوده به وجود آورده و گاز طبیعی خوراک و سوخت مورد نیاز این صنعت است؛ پس هرگونه اختلال در اختصاص گاز طبیعی، مستقیما عملکرد این بخش را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
سایر کارخانه ها و واحدهای تولیدی در سراسر کشور نیز وضعیت مشابهی دارند این به غیر از صنایع عمده ای همچون سیمان، ذوب آهن، فولاد و امثال آنست که همگی به همین سرنوشت گرفتار می شوند.
از طرف دیگر افزایش حضور در بازارهای جهانی گاز منوط به مدیریت تقاضای داخلی گاز بوسیله افزایش راندمان بوده و افزایش توان تولید را به عنوان پیش فرض در نظر می گیرد. در دو دهه اخیر که وضعیت توسعه میادین گازی در وضعیت مناسب تری قرار گرفته و با مدیریت تقاضای داخلی امکان ایفای نقش موثر در بازار منطقه ای این حامل انرژی فراهم خواهد بود.
این در حالیست که قراردادهای صادرات گاز می تواند دو خاصیت منحصر به فرد برای کشور به همراه داشته باشد. خاصیت اول ناظر بر وابستگی منطقه ای است کشورهایی که به جمع مشتری گاز ایران درآیند طبعا علاوه بر جنبه های وابستگی به انرژی، در ابعاد زیادی همچون سیاسی، دیپلماتیک، روابط منطقه ای و جهانی نیز در زمره حامیان کشور درخواهند آمد. خاصیت دوم ناظر بر تحریم گریزی قراردادهای صادرات گاز در مقایسه با صادرات نفت خام است.
بطور کلی این قراردادها هم بلندمدت تر بوده و هم شفافیت و پایداری بیشتری از حیث توافقات قیمتی دارند؛ بدین سبب هرگونه قرارداد صادرات گاز می تواند منافع بی شماری از حیث اقتصادی، ارزی، سیاسی، منطقه ای و بین المللی داشته باشد.
چه باید کرد؟
موضوع بهینه سازی در تمامی ادوار گذشته یکی از مهم ترین مباحث فراروی کشور بوده است. تمامی مقامات کشور همیشه خواهان بهینه سازی و جلوگیری از هدر روی منابع انرژی بوده اند. این مهم به عنوان یک وظیفه ملی و نیاز ضروری تعریف شده و باید همه ارکان کشور در آن نقش خودرا ایفا کند. طرح های موجود در این بخش مشمول طرح جایگزینی ۱۴۰ هزار تاکسی فرسوده با تاکسی پایه گازسوز با پیمایش بالا، افزایش کارآیی در موتورخانه ساختمان های مسکونی، تجاری اداری موجود در کشور، طرح جایگزینی ۱۷ هزار اتوبوس فرسوده دیزلی درون شهری با اتوبوس های تمام گازسوز، پروژه بیع متقابل جایگزینی ۷۰۰۰ اتوبوس فرسوده با اتوبوس پایه گازسوز و طرح نوسازی ۶۵ هزار دستگاه کامیون و کشنده فرسوده بالای ۱۰ تن دارای سن بالاتر از ۳۵ سال می شود.
همین طور طرح توسعه حمل و نقل بار و مسافر ریلی (راه آهن)، پروژه بیع متقابل توسعه حمل و نقل بار و مسافر توسط راه آهن، طرح تولید قوای محرکه کم مصرف در خودرو های داخلی و جایگزینی خودرو های فرسوده و طرح برق دار کردن چاه ها و تلمبه های آب کشاورزی و تعدادی طرح دیگر زیر چتر این مساله قرار دارند.
امروزه مصرف انرژی در بیشتر بخش های کشور بالاتر از استانداردهای جهانی است و بخش مهمی از آن حتی با اصلاح الگوی مصرف نیز اصلاح ناپذیر است و لازمه اصلاح آن افزایش تکنولوژی، نوسازی و ارتقای راندمان انرژی در بعضی تولیدات انرژی بر نظیر لوازم خانگی، وسائل نقلیه، ماشین آلات، صنعیت و بهبود و رعایت استانداردهای ساختمانی است. از یک سو راندمان تجهیزات گازسوز داخلی شامل موتورخانه ها و بخاری های گازی و تجهیزات گرمایی در سطح بسیار پایین و با استانداردهای جهانی فاصله دارد و از طرفی دیگر بخش قابل توجهی از انرژی گرمایشی به وجود آمده به سبب عدم رعایت استانداردها در ساخت و ساز ساختمان ها هدر می رود که در هر دو صورت امکان و توان صرفه جویی در اختیار مصرف کننده نیست.
منبع: آوا مسكن
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب