چرا مصرف بنزین باردیگر در ایران اوج گرفت؟
آوا مسکن: آمارهایی که در ایام گذشته از میزان مصرف بنزین توسط ایرانیها انتشار یافته نشان میدهد که مصرف این سوخت در کشور بار دیگر اوج گرفته است.
به گزارش آوا مسکن به نقل از ایسنا، پایین بودن قیمت سوخت در ایران در مقایسه با خیلی از کشورهای منطقه موجب شده، در کنار افزایش ریسک قاچاق گسترده سوخت به خارج از کشور، در داخل نیز معضلات فراوانی برای دولت به وجود بیاید. از سویی خودرو های فرسوده که مصرف سوخت بالایی دارند همچنان در جاده های کشور تردد می کنند و از طرف دیگر یارانه پنهانی که دولت برای مدیریت این بازار صرف می کند، فشار زیادی را بر سایر منابع ایجاد کرده است.
هرچند در سالهای قبل خیلی از فعالان و کارشناسان اقتصادی از لزوم واقعی شدن نرخ سوخت در ایران سخن گفته اند و در امتداد عدالت یارانه ای پیشنهاد داده اند یارانه سوخت که امروز به شکل سراسری پرداخت می شود، مستقیما در اختیار افراد قرار گیرد اما تجربه آبان ۱۳۹۸ نشان میدهد که ورود به این عرصه بدون اقناع جامعه و کارشناسان، تبعات سنگینی خواهد داشت.
با این وجود به نظر می رسید باتوجه به افزایش قیمت بنزین از حدود دو سال و نیم قبل، مقدمات کاهش مصرف سوخت در ایران فراهم گردد، موضوعی که آمارهای اخیر نشان میدهد که چندان توان تحقق پیدا نکرده است.
برمبنای آنچه که مدیرعامل شرکت ملی پخش فراورده های نفتی در ایام گذشته عنوان کرده است، میانگین مصرف بنزین در تیرماه سال جاری از ۱۰۷ میلیون لیتر فراتر رفته است. این رکوردشکنی از آن جهت قابل تامل است که مصرف بنزین در سال قبل به سبب افزایش قیمت و سهمیه بندی بنزین و کاهش ترددها در سایه شیوع ویروس کرونا به طرز شایان توجهی کاهش یافته و به رقم حدود ۴۵ میلیون لیتر در روز رسید اما متوسط مصرف در سال ۱۳۹۹ در کانال ۷۵میلیون لیتر در روز قرار گرفت. بدین سبب حالا می توان چنین استنباط کرد که با افزایش مصرف بنزین تا ۱۰۷ میلیون لیتر، سیاست سهمیه بندی و افزایش قیمت بنزین که با آن هزینه های سیاسی و اجتماعی در سال ۱۳۹۸ همراه شد، قرین به شکست است؟
رضا پدیدار، رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران با اعلان اینکه «مصرف ۱۰۷ میلیون لیتری بنزین مربوط به یک روز در اواسط تیرماه بوده است» افزود: این که چرا به رغم افزایش قیمت بنزین، مصرف این کالا اوج گرفته است، با توجه ماهیت پیچیده داده های مربوط به تقاضا و مصرف حامل های انرژی خصوصاً بنزین و گازوییل دلیلهای مختلفی را می توان برشمرد. میانگین مصرف بنزین کشور برمبنای آمارهای موجود در سال ۱۳۹۹ حدود ۷۵ میلیون لیتر در روز بوده و امسال در دو فاز، میانگین ۸۴ میلیون لیتر در روز و نهایتاً ۹۴ میلیون لیتر را ثبت کرده است. این میانگین مصرف در پیک پاندمی کرونا و استفاده بیش از پیش مردم از خودروی شخصی و همچنین فرا رسیدن فصل تابستان و مسافرت های تابستانی رقم خورده است.
وی در ادامه با اشاره به نتایج مطالعاتی که در کمیسیون انرژی اتاق تهران در مورد عوامل موثر بر مصرف سوخت های فسیلی مانند بنزین و گازوییل و تاثیراتی که این عوامل در تقاضای بنزین دارد، اظهار داشت: این مطالعه دوره زمانی سالهای ۱۳۴۶ تا ۱۳۹۸ را دربرمی گیرد. عوامل موثر بر مصرف سوخت طی این سال ها، به ترتیب شامل جمعیت، قیمت، نرخ شماره گذاری خودرو های سبک، تولید ناخالص داخلی، فرهنگ رانندگی، وضعیت استفاده از ناوگان حمل و نقل عمومی شامل راه آهن، اتوبوس و خودرو های سنگین مسافربری و نرخ مصرف CNG است.
او با اعلان اینکه در زمان اوج گیری شیوع کرونا، رفت و آمد مردم با وسایل نقلیه شخصی افزایش می یابد، افزود: باتوجه به عواملی که یاد شده قرار گرفت، پیش بینی مصرف بنزین برای سال ۱۴۰۰ حداکثر بین ۹۵ تا یکصد میلیون لیتر خواهد بود و در این شرایط سیاستگذاری برای صرفه جویی در مصرف بنزین باید با جدیت مورد پیگیری قرار گیرد. چونکه هر چه مصرف بنزین در داخل افزایش پیدا کند، از ظرفیت صادرات کاهش می یابد. آمارهای غیر رسمی نشان میدهد که صادرات بنزین در سال قبل به روزانه حدود ۴۰ تا ۴۵ میلیون لیتر رسیده و امسال به سبب افزایش مصرف داخلی، به ۲۵ تا ۳۵ میلیون لیتر کاهش یافته است.
رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران با اعلان اینکه ظرفیت تولید بنزین در کشور ۱۱۵میلیون لیتر در روز است، اظهار داشت: ایران بزرگترین تولیدکننده بنزین در بین کشورهای عضو اوپک است.
پدیدار با اشاره به این که ایران تامین کننده قسمتی از بنزین و گازوییل مورد نیاز کشورهای عراق، افغانستان، پاکستان، آذربایجان، ارمنستان و گرجستان است، افزود: اگر ما، مصرف را کنترل نکنیم این به مفهوم کاهش ظرفیت صادراتی کشور است. در شرایطی که کشور به منابع ارزی نیاز دارد، باید نسبت به صرفه جویی در مصرف فرهنگ سازی صورت گیرد. از طرفی خودروسازها نیز باید موظف باشند که خودروهایی با راندمان بالا در مصرف سوخت تولید کنند. نکته قابل تامل اینکه، میانگین جهانی مصرف بنزین در هر ۱۰۰ کیلومتر، در سال ۲۰۰۰ معادل ۷.۵ لیتر بود که این عدد حالا به ۵.۵ رسیده است. حال آنکه، میانگین مصرف خودرو های ایرانی در مقایسه با مصرف جهانی چیزی حدود ۲ برابر است.
رییس کمیسیون انرژی اتاق تهران به سایت این اتاق اظهار داشت: تا زمانی که اپیدمی کرونا همچنان پابرجااست و مردم از وسایل حمل و نقل شخصی استفاده می نمایند، کماکان رشد مصرف بنزین رقم خواهد خورد. در این شرایط، راه حل بهینه برای کاهش مصرف، گسترش خدمات حمل و نقل عمومی و گسترش خدمات الکترونیک است. فرهنگ غلط مراجعه حضوری به مراکز خدماتی و فروشگاهی در سال ۱۴۰۰ سبب شد که مصرف بنزین نسبت به سال قبل بیش از ۲۰ تا ۲۲ درصد افزایش پیدا کند.
منبع: آوا مسكن
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب