معاون وزیر راه و شهرسازی در جمع معماران؛
توفیقی در نوسازی بافت فرسوده نداشتیم، سازوكاری برای احیا نداریم
به گزارش آوا مسكن معاون وزیر راه و شهرسازی با تشریح سه چالش پیش روی احیای بافت های فرسوده، با بیان اینكه توفیق زیادی در این زمینه به دست نیاورده ایم، اظهار داشت: سازوكار درستی برای نوسازی بافت ها تدوین نشده است.
به گزارش آوا مسكن به نقل از شركت بازآفرینی شهری ایران، نخستین نشست هم اندیشی سید محمد پژمان معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران با جامعه حرفه ای شهرسازان و معماران، با حضور اعضای هیات مدیره این شركت اجرا شد.
پژمان با بیان اینكه، پرداختن به مساله بافت با همه تنوع عناوین مربوط به دهه هفتاد است، اظهار داشت: تمام بخش ها از دولت، نهادهای عمومی و مجموعه حاكمیت گرفته تا مردم و جامعه حرفه ای باید در مبحث بافت ها به شكل حداكثری نقش داشته باشند در غیر این صورت قطع به یقین توفیقی به دست نخواهد آمد.
معاون وزیر راه و شهرسازی اظهار داشت: از زمانیكه بافت های فرسوده موضوعیت پیدا كرد توجه به این بافت ها در برنامه های پنجساله توسعه كشور انعكاس یافت و در قوانین بودجه و قوانین خاص به این موضوعات پرداخته شد اما هم اكنون با ارزیابی عملكرد خود متوجه می شویم توفیق زیادی به دست نیاورده ایم.
وی با تاكید بر اینكه باید علت عدم توفیق در دستیابی به اهداف برنامه های توسعه بررسی شود، اظهار داشت: قرار بود سالانه ۱۰درصد از بافت های فرسوده در طول اجرای برنامه های چهارم و پنجم احیا شود و در این بازه زمانی احیا این بافت ها آخر یابد اما حالا كه برنامه ششم در حال اجراست می بینیم كه اقدامات متناسب با وضعیت كشور نبوده است.
پژمان اظهاركرد: چالش اساسی در درجه اول این است كه مبحث را به درستی نشناخته و دقیق با آن برخورد نكرده ایم. همینطور از حضور جامعه حرفه ای مهندسان مشاور هم به اندازه كافی بهره نبرده ایم.
وی افزود: چالش دیگر كه در درجه دوم اهمیت قرار دارد، این است كه همه بخش های حاكمیت نسبت به مبحث بافت های فرسوده به یك میزان حساسیت پیدا نكرده اند. وفاق ملی یك لزوم جدی است كه به احیای بافت های فرسوده و ناكارآمد كمك شایانی خواهدنمود. نكته دیگر هم این است كه برای احیای این بافت ها سازوكار درستی تدین نشده، سازماندهی درخوری هم شكل نگرفته است.
مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران بیان كرد: تحقق برنامه ملی بازآفرینی شهری مستلزم تهیه و تدوین سازو كار و سازماندهی مناسب می باشد تا این مساله كه به دغدغه ملی تبدیل گشته، ساماندهی گردد.
پژمان با اشاره به وجود قوانین مختلف برای احیا و بازسازی بافت های فرسوده، اظهار داشت: در دولت و مجلس آمادگی كامل وجود دارد تا برای اجرای بهتر برنامه الزامات قانونی لازم را مهیا كنند. باید از این فرصت به نحو احسن بهره برد چونكه صدمه ها در حال تشدید شدن است.
معاون وزیر راه و شهرسازی با تاكید بر توجه به ظرفیت های مردمی در مورد برنامه بازآفرینی شهری، اظهار داشت: تجربه نشان داده كه توجه به ظرفیت های مردم و نخبگان معجزات فراوانی به دنبال دارد اما متاسفانه از این ظرفیت های بزرگ در كشور غفلت می نماییم.
وی اظهار نمود: از امروز به دنبال حضور مهندسان مشاور در متن فعالیت ها هستیم و تصمیم داریم با حضور مستقیم آنها برنامه را پیش ببریم.
پژمان با تاكید بر اینكه باید مشكلات مردم صدمه دیده و گرفتار در بافت های ناكارآمد و فرسوده برطرف شود، اظهار داشت: گاها دیده می شود در بعضی محدوده ها كیفیت زندگی افراد از شرایط انسانی به دور است و به هیچ وجه شایسته هموطنان با توجه به این همه ظرفیت در كشور نیست.
معاون وزیر راه و شهرسازی بیان كرد: توسعه شهرنشینی طی۷۰ سال اخیر نسبت عكس داشته و هم اكنون ۷۵ درصد جمعیت كشور ما شهرنشین شده و پیش بینی می شود این نسبت افزایش پیدا كند.
مجازات برای سازندگان بناهای غیرمجاز
پژمان با اشاره به اینكه طی دهه های اخیر در نظام برنامه ریزی شهری به این نتیجه رسیده ایم كه شهر ظرفیت محدودی دارد، اظهار داشت: ازاین رو برای كسی كه با برنامه های ما مطابقت نداشته باشد جایگاهی قائل نیستیم. افرادی كه مبادرت به راه اندازی بنای غیرمجاز می كنند مجازات و از خدمات زیرساختی و خدمات شهروندی محروم می شوند.
وی افزود: برای كسی كه زمینی را تصرف كرده یا زمین را به شكل غیرقانونی خریده و مهمترین دارایی او مستند نیست و برای دریافت آخر كار، پروانه و سند مالك شناخته نمی گردد و هیچ جا او را به رسمیت نمی شناسند، نقطه آغاز بی هویتی در اجتماع است.
پژمان اظهار داشت: ما در این مدت فكر نكردیم كه اگر بازدارندگی موثر نیست می توانیم جابه جایی جمعیت را مدیریت نماییم و اجازه ندهیم این جا به جایی ها خارج از برنامه ریزی اتفاق بی افتد.
وی با اشاره به اینكه در گذشته موفق نشده ایم كه با كمترین صدمه مدیریت نماییم، اظهار داشت: ما به قدری آرمان خواه بودیم كه با نگاه های آرمان خواهانه و تحكمی كار را به جایی كه الان هستیم، رسانده ایم. معاون وزیر راه و شهرسازی با تاكید بر گسترش حاشیه نشینی و بافت های فرسوده اظهار داشت: این مساله متوقف نشده و به شدت در حال ادامه یافتن است. ازاین رو باید رویكردهای نرمی كه كرامت افراد را حفظ كند برای آن در پیش بگیریم. وی اشاره كرد: ازاین رو باید برای پیشگیری به رویكردهای جدید روی بیاوریم و چاره ای برای مشكلات بیاندیشیم. پژمان با انتقاد از این مساله كه در حوزه مدیریت شهری در دام واژه ها گرفتار شده ایم، اظهار داشت: مناطقی كه مردم در حاشیه شهر سكونت دارند، را بافت های حاشیه ای، عرصه هایی كه افراد بدون اجازه مستقر شده اند را سكونتگاه های غیررسمی و نقاطی كه منازل فرسوده وجود دارد را بافت فرسوده نام گذاری كرده ایم و بدین سان هر روز یك كلمه جدید به كار می بریم و در آخر هم متوجه نمی شویك كه مولفه ها و مشخصه های این بافت ها چیست. وی اشاره كرد: هم اكنون عرصه هایی از این جنس بالغ بر ۱۴۰ هزار هكتار هستند كه برای این تنوع باید تعریف مشخص و دقیقی عرضه شود. وی اظهار داشت: ازاین رو نخستین گام این است كه تعاریف روشن و تمام محدوده ها بازبینی و اسم گذاری شوند. در صورت تنوع گونه هم باید مشخص شود هر محدوده ذیل كدام گونه قرار می گیرد. پژمان اظهاركرد: در زمینه اقدامات هم انبوهی از عناوین مانند احیا بافت، بهسازی، نوسازی، بازسازی، بازآفرینی، باززنده سازی، توانمندسازی و... شكل گرفته اند. در این بخش هم باید مشخص شود كه دقیقا كدام اقدام مد نظر ماست و چه فعالیتی را باید صورت گیرد. معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینكه هم اكنون محدوده ها عموما محدوده هایی با مولفه های ریزدانگی، ناپایداری و نفوذناپذیری انتخاب و در كمیسیون ماده ۵ شورا مصوب شده اند، اظهار داشت: پس از این اقدام فعالیت خاصی انجام نشده و اقدامات انجام شده بسیار محدود است. وی اظهار داشت: اگر جامعه شهرسازان و معماران كشور با كمبود كار مواجهند می توانیم این نوید را به آنها بدهیم كه برنامه بزرگی در دستور كار است. پژمان اظهار داشت: برنامه باید متكی بر مطالعه و تهیه طرح باشد، اظهار داشت: ما دنبال نسخه واحد نیستیم و مشاوران باید در هر نقطه ای به اقتضا مسائل جمعیتی، اقلیمی، فرهنگی، اجتماعی و الزامات دیگر طرح را تهیه كنند. وی اشاره كرد: باید یكسان سازی در شرح خدمات تغییر پیدا كند و با كمك مهندسان مشاور برای اقدامات و گونه ها شرح خدمات متناسب در نظرگرفته شود. معاون وزیر راه و شهرسازی بیان كرد: مشاوران باید محور برنامه های بازآفرینی باشند و با حضور در محدوده های هدف دریافت نزدیك و عمیقی از احساس، شرایط، خصوصیات، توقعات و انتظارات و ظرفیت های مردم به دست آورند و برپایه آن شرح خدمات مكفی را تهیه كنند. وی با تاكید بر ضرورت یك طرح جامع و كامل و چند بعدی در امتداد برنامه ها اظهار داشت: مشاوران باید نارسایی های محدوده های هدف را مشخص كنند و متناسب با شان، شخصیت، منابع، ظرفیت های اقتصادی و اجتماعی و مسائل مختلف برنامه خویش را ارائه نمایند. پژمان با اشاره به اینكه برنامه ها باید دقیق، واقع بینانه و متناسب با ظرفیت های مردم باشد، اظهار داشت: محور برنامه ها مردم هستند و در جایی كه مردم برای تغییر سرنوشت خود و دگرگون كردن اوضاع و احوال نامطلوب خود نقش آفرینی نكنند و سهیم نباشند ما هم اقدامی انجام نمی دهیم. مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران اظهار داشت: مشاوران باید در همه ابعاد مطالعه كنند و آمار و اطلاعات دقیقی داشته باشند تا انطباق حداكثری تولید كنند. وی با اشاره به اینكه باید اسناد با دقت كافی تهیه شود و برای افرادی كه می خواهند محلات را اداره كنند انعطاف پذیری لازم وجود داشته باشد، اظهار داشت: باید فرآیند طولانی كمیسیون ماده ۵ تسهیل شود و به افراد فهیم و دلسوز كشور اعتماد كرد. پژمان بیان كرد: در جهت سیاست ها، راهبردها، تهیه برنامه ها، قوانین و مقررات و تدارك و تجهیز منابع بخش های مختلف پشتیبان تمام عیار و در جهت برطرف نمودن مشكلات، مددكار مردم هستیم ولی نمی خواهیم گرفتار تصدی گری شویم چونكه از وسع و توان ما خارج است. وی افزود: در قانون این ظرفیت به وجود آمده كه اختیارات خویش را به كارگزار، تسهیل گر و توسعه گر تنفیذ نماییم تا با اختیارات كافی فعالیت ها را انجام دهند. مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به تاكید رئیس جمهور بر سرعت نوسازی بافت های فرسوده، اظهار داشت: این نوسازی باید به صورت یكجا و هم زمان صورت گیرد و مشاوران باید به اقتضا مكان بعنوان افراد متخصص تدابیری را بیاندیشند و به كار گیرند تا فعالیت ها سرعت گیرد. نباید هر فردی در هر زمانی به ضرورتی رسید و دلش خواست در نقطه ای اقدام نماید. وی افزود: هم اكنون مشوق های فراوان، تراكم رایگان، تخفیف پروانه و تسهیلات مجانی برای نوسازی عرضه می شود اما با این فعالیت ها احیانا فقط مساله ناپایداری را حل می نماییم و مولفه های دیگر نظیر كمبود سرانه های خدماتی، زیرساخت ها و رو بناها كه كیفیت زندگی را تعیین می كند، مغفول می ماند در صورتی كه با این اقدامات فقط تراكم ساختمانی و به تبع آن تراكم جمعیتی اضافه می شود و شرایط نامطلوب زندگی تشدید خواهد شد. معاون وزیر راه و شهرسازی با اشاره به اینكه در گذشته در روستاها چند نفر با گل و سنگ بناهایی را به وجود آورده اند كه ما امروز آنها را بعنوان پیشینه تاریخی خود می بینیم، اظهار داشت: انسان هایی با مصالح پیش پا افتاده میراثی به جا گذاشته اند كه هم اكنون به آن مفتخریم اما چرا ما نمی توانیم نظیر این بناها را راه اندازی نماییم. آیا این فعالیت ها تكرار ناپذیر است یا اینكه آنها را در دستور كار قرار نداده ایم؟ وی اشاره كرد: به دنبال تولید ساز و كارهای ارتباطی و همكاری با مهندسان مشاور به صورت سازمان یافته هستیم به نحوی كه مورد اعتراض مشاوران نباشد. در این ساز و كار باید برنامه ها، شرح خدمات، مكانیزم تحویل گیری مشخص باشد و پرداخت ها هم بدون تاخیر صورت گیرد. پژمان اظهار داشت: باید زمینه تحرك اولیه تولید و سپس روند حركت آن در طول زمان بررسی و مورد بازبینی قرار گیرد. وی اظهار داشت: ۱۲۵ هزار میلیارد تومان بودجه برای اجرای برنامه در طول ۵ سال در نظرگرفته شده بود كه این برآورد قبل از تورم بود. با وضعیت فعلی این عدد باید ضرب در دو یا سه شود و این عدد با بررسی صحیح تغییر كند. مدیر عامل شركت بازآفرینی شهری ایران با اشاره به اینكه بخشی از مشكلاتی كه در كشور وجود دارد به سبب انحصارات است، اظهار داشت: اگر اراده نماییم و به نقاط مشترك برسیم مشكلات حل خواهد شد. پژمان، با تاكید بر ضرورت كاهش هزینه های مردم، اظهار داشت: بنا به قول رئیس كمیسیون عمران مجلس و اطلاعات رسمی، ۶۰۰ هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام در كشور وجود دارد اما با تعدیل قیمت ها، بنظر می رسد امروز نزدیك به هزار هزار میلیارد تومان پروژه نیمه تمام در كشور وجود داشته باشد كه به صورت میانگین حدود ۵۰ درصد پیشرفت داشته اند. معاون وزیر راه و شهرسازی، بیان كرد: هزار هزار میلیارد تومان از سرمایه های مردم درگیر پروژه های نیمه تمام است ازاین رو در زمانی كه با این همه مضیقه و تنگنا برای كشور مواجه هستیم نباید وارد پروژه هایی شویم كه با اولویت ها تطبیق ندارد. مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران اظهاركرد: حدود ۴ هزار میلیارد تومان از بودجه یك میلیارد دلاری در اختیار شركت بازآفرینی شهری ایران قرار گرفته است كه از این میزان ۲ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان را به صورت منابع بانكی و تسهیلات ارزان قیمت با سود ۹ درصد به مردم برای ساخت و ساز عرضه می شود. وی با اشاره به اینكه همینطور مقرر شده یك هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان از بودجه را به اجرای پروژه ها اختصاص دهیم، اظهار داشت: این بودجه صرف حوزه های زیرساختی، روبنایی، تعریض و اصلاح شبكه می شود تا گشایشی در زندگی مردم تولید شود. وی افزود: ۱۵۰ میلیارد تومان ودیعه مسكن هم به منظور جا به جایی موقت افرادی كه تصمیم به نوسازی منازل خود دارند، در نظر گرفته می شود. پژمان اضافه كرد: در برنامه بازآفرینی شهری، اجرایی كردن پروژه ها را با عنایت به جزئیات آنها ادامه می دهیم و بنا نداریم مسئولیت ها و اختیارات كسی را محدود نماییم. وی اشاره كرد: همینطور بنای توقف كارها را نداریم و اگر برنامه ها به تجدیدنظر و اصلاح نیاز دارد حین ادامه كار این اصلاحات اعمال می شود. معاون وزیر راه وشهرسازی اظهار داشت: كل فرایند بازآفرینی باید رصد و با نظامات درستی با محوریت و حضور حداكثری بخش حرفه ای و خصوصی در قالب مناسبی پیگیری شود. وی ادامه داد: اگر مهندسان مشاور در شرح خدمات ایرادی وارد می كنند و شرح خدمات جدیدی از جانب مهندسان مشاور پیشنهاد داده می شود ما مدافع این پیشنهاد در سازمان برنامه و بودجه خواهیم بود. بخش زیادی از منابع طرح ها از منابع داخلی خود تامین می شود و بنا بر این نگرانی ای در این زمینه وجود ندارد. وی اشاره كرد: جامعه مهندسان مشاور و انجمن صنفی باید بدانند به دنبال عناوینی نیستیم كه تصور نادرست انحصار را تولید كند. مدیرعامل شركت بازآفرینی شهری ایران اظهاركرد: باید هرچه زودتر دستورالعمل آماده و اسناد با پشتوانه تهیه شوند. ما هم برپایه فرایندها دستورالعمل را تهیه و بر همین مبنا كارگروه ها را تشكیل می دهیم. تلاش ما این است كه طی ۵۰ روز باقی مانده از سال مقدمات اجرای برنامه را فراهم نماییم.
این مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب